Ο Κώδικας Ηθικής και Δεοντολογίας του ICF περιλαμβάνει τις θεμελιώδεις αξίες της Διεθνούς Ομοσπονδίας Coaching (International Coach Federation) και τις δεοντολογικές αρχές και πρότυπα συμπεριφοράς που υιοθετούν όλοι οι Επαγγελματίες του ICF (βλέπε Ορισμούς). Η ικανοποίηση αυτών των δεοντολογικών προτύπων συμπεριφοράς είναι η πρώτη από τις 11 θεμελιώδεις δεξιότητες Coaching του ICF (ICF Core Competencies). Πιο συγκεκριμένα, η «κατανόηση των ηθικών αξιών και προτύπων και η κατάλληλη εφαρμογή τους κατά τη διάρκεια κάθε Coaching συνομιλίας και σχέσης».

Ο Κώδικας Δεοντολογίας του ICF στοχεύει στην προάσπιση της ακεραιότητας του ICF και του επαγγέλματος του coach παγκοσμίως, με τους κάτωθι τρόπους:

• Καθορίζει πρότυπα συμπεριφοράς σύμφωνα με τις βασικές αξίες και δεοντολογικές αρχές του ICF
• Παρέχει κατευθυντήριες γραμμές που αφορούν τον ηθικό προβληματισμό, την εκπαίδευση και τη λήψη αποφάσεων
• Προασπίζεται τα πρότυπα επαγγελματικής συμπεριφοράς του ICF και αποφαίνεται επί αυτών μέσω της Διαδικασίας Δεοντολογικής Επανεξέτασης (Ethical Conduct Review)
• Παρέχει τη βάση για την εκπαίδευση δεοντολογίας του ICF σε προγράμματα με πιστοποίηση ICF

Ο Κώδικας Δεοντολογίας του ICF εφαρμόζεται όταν οι Επαγγελματίες του ICF εκπροσωπούνται ως τέτοιοι, σε κάθε είδους αλληλεπίδραση που σχετίζεται με το Coaching. Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από το εάν έχει δημιουργηθεί μια Σχέση Coaching  (βλ. Ορισμούς). Ο παρών Κώδικας ορίζει τις δεοντολογικές υποχρεώσεις των Επαγγελματιών του ICF στους διαφορετικούς ρόλους τους ως coach, coach supervisor (επόπτης/τρια), mentor coach (καθοδηγητής/τρία), trainer (εκπαιδευτής/τρια) ή φοιτητής/τρια, ή που υπηρετούν σε ηγετικούς ρόλους του ICF, καθώς και του Προσωπικού Υποστήριξης (βλ. Ορισμούς).

Παρόλο που η Διαδικασία Δεοντολογικής Επανεξέτασης, όπως και η Ηθική Δέσμευση,  ισχύει μόνο για τους Επαγγελματίες του ICF, το Προσωπικό του ICF δεσμεύεται επίσης να υιοθετήσει τις βασικές αξίες και αρχές δεοντολογίας που περιλαμβάνονται στον παρόντα Κώδικα Δεοντολογίας του ICF.

Η πρόκληση των ηθικών επιλογών στην εργασία σημαίνει ότι τα μέλη, αναπόφευκτα, θα συναντήσουν καταστάσεις που απαιτούν απαντήσεις σε απροσδόκητα ζητήματα, επίλυση διλημμάτων και λύσεις σε προβλήματα. Ο παρών Κώδικας Δεοντολογίας καταρτίστηκε προκειμένου να βοηθήσει όσους επαγγελματίες υπόκεινται σ’ αυτόν, παρέχοντας κατευθύνσεις ως προς την ποικιλία των ηθικών παραγόντων που ενδεχομένως πρέπει να ληφθούν υπόψη και βοηθώντας στον εντοπισμό εναλλακτικών τρόπων προσέγγισης της ηθικής συμπεριφοράς.

Οι Επαγγελματίες του ICF που αποδέχονται τον Κώδικα Δεοντολογίας επιδιώκουν να συμπεριφέρονται με ηθικό τρόπο, ακόμα και όταν αυτό συνεπάγεται τη λήψη δύσκολων αποφάσεων ή θαρραλέα δράση.

• «Πελάτης» - το άτομο ή η ομάδα που δέχεται το Coaching, ο/η coach που λαμβάνει καθοδήγηση ή εποπτεία, ο/η coach ή ο/η φοιτητής/τρια που εκπαιδεύεται.
• «Coaching» - Coaching είναι η συνεργασία (partnering) με τους πελάτες σε μία προκλητική και δημιουργική διαδικασία σκέψης που τους εμπνέει να μεγιστοποιήσουν τις προσωπικές και επαγγελματικές τους δυνατότητες.
• «Επαγγελματική σχέση Coaching» - μια σχέση που έχει καθιερωθεί μεταξύ του Επαγγελματία του ICF και του/των Πελάτη (-ων) /Χορηγού (-ών) βάσει μιας συμφωνίας συνεργασίας ή μιας σύμβασης που καθορίζει τις υπευθυνότητες και τις προσδοκίες κάθε μέρους.
• «Κώδικας» - Κώδικας Δεοντολογίαςτου ICF.
• «Εμπιστευτικότητα» - η προστασία των πληροφοριών που αποκτώνται μέσω της σχέσης Coaching, εκτός εάν δοθεί συγκατάθεση για τη δημοσιοποίησή τους.
• «Σύγκρουση συμφερόντων» - μια κατάσταση κατά την οποία ένας/μία Επαγγελματίας του ICF εμπλέκεται σε πολλαπλά συμφέροντα όπου η εξυπηρέτηση του ενός μπορεί να λειτουργήσει εναντίον ή να έρθει σε σύγκρουση με άλλο. Μπορεί να αφορά συμφέροντα οικονομικής φύσεως, προσωπικά ή άλλα.
• «Ισότητα» - μια κατάσταση κατά την οποία όλοι οι άνθρωποι βιώνουν την ένταξη, την πρόσβαση σε πόρους και ευκαιρίες, ανεξάρτητα από τη φυλή, την εθνότητα, την εθνικότητα, το χρώμα, το φύλο, τον σεξουαλικό προσανατολισμό, την ταυτότητα φύλου, την ηλικία, τη θρησκεία, το μεταναστευτικό καθεστώς, την ψυχική ή φυσική αναπηρία, και άλλους τομείς ανθρώπινης διαφοροποίησης.
• «Επαγγελματίας του ICF»- ιδιώτες που εκπροσωπούνται ως μέλη του ICF ή κάτοχοι διαπιστεύσεων ICF, σε ρόλους που περιλαμβάνουν αλλά δεν περιορίζονται σε αυτούς, Coach, Coach Supervisor (επόπτης/τρια), Mentor Coach (καθοδηγητής/τρια), Coach Trainer (εκπαιδευτής/τρια) ή φοιτητής/τρια.
• “Προσωπικό του ICF” - το προσωπικό υποστήριξης του ICF με το οποίο έχει συνάψει συμβάσεις η εταιρεία διαχείρισης που παρέχει επαγγελματικές υπηρεσίες διαχείρισης και διοίκησης για λογαριασμό του ICF.
• «Εσωτερικός/ή coach» - ένα άτομο που απασχολείται σε έναν οργανισμό και παρέχει υπηρεσίες Coaching στους υπαλλήλους του οργανισμού είτε με μερική απασχόληση είτε με πλήρες ωράριο.
• «Χορηγός» - η οντότητα (συμπεριλαμβανομένων των αντιπροσώπων της) που πληρώνει για ή/και διευθετεί ή καθορίζει τις υπηρεσίες Coaching που πρέπει να παρέχονται.
• «Προσωπικό Υποστήριξης» - οι άνθρωποι που εργάζονται για τους Επαγγελματίες του ICF παρέχοντας υπηρεσίες υποστήριξης των Πελατών τους.
• «Συστημική Ισότητα» - ισότητα των φύλων, ισότητα των φυλών και άλλες μορφές ισότητας που θεσμοποιούνται στις ηθικές αρχές, τις βασικές αξίες, τις πολιτικές, τις δομές και τις κουλτούρες των κοινοτήτων, των οργανώσεων, των εθνών και της κοινωνίας.

Ο Κώδικας Δεοντολογίας του ICF βασίζεται στις θεμελιώδεις αξίες ICF (σύνδεσμος) και στις ενέργειες που απορρέουν από αυτές. Όλες οι αξίες είναι εξίσου σημαντικές και υποστηρίζουν η μία την άλλη. Αυτές οι αξίες είναι επιδιώξεις και πρέπει να χρησιμοποιηθούν ως τρόπος κατανόησης και ερμηνείας των προτύπων. Όλοι οι Επαγγελματίες του ICF αναμένεται να επιδεικνύουν και να διαδίδουν αυτές τις Αξίες σε όλες τις αλληλεπιδράσεις τους.

Τα παρακάτω πρότυπα δεοντολογίας εφαρμόζονται στις επαγγελματικές δραστηριότητες των Επαγγελματιών του ICF.

Τμήμα Ι - Ευθύνη προς τους Πελάτες

Ως Επαγγελματίας του ICF, δεσμεύομαι:

1. Να εξηγώ και να διασφαλίζω ότι, πριν από ή κατά την πρώτη συνάντηση, ο/οι Πελάτης/ες και ο/οι Χορηγός/οι μου κατανοούν την έννοια και την αξία του Coaching, την έννοια και τα όρια της εμπιστευτικότητας, τις οικονομικές διευθετήσεις και κάθε άλλο όρο της συμφωνίας C
2. Να δημιουργήσω μια ξεκάθαρη σύμβαση παροχής υπηρεσιών/ συμφωνία με τους Πελάτες και τους Χορηγούς μου πριν από την έναρξη της Coaching συνεργασίας, που θα εμπεριέχει τους ρόλους, τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα όλων των εμπλεκόμενων μερών.
3. Να τηρώ τα αυστηρότερα επίπεδα εμπιστευτικότητας με όλα τα μέρη όπως συμφωνήθηκε. Γνωρίζω και συμφωνώ να συμμορφωθώ με όλους τους ισχύοντες νόμους που αφορούν τα προσωπικά δεδομένα και τις επικοινωνίες.
4. Να έχω μια σαφή κατανόηση για το πώς ανταλλάσσονται πληροφορίες μεταξύ όλων των εμπλεκομένων μερών κατά τη διάρκεια όλων των Coaching αλληλεπιδράσεων.
5. Να έχω σαφή συμφωνία τόσο με τους Πελάτες όσο και με τους Χορηγούς ή τους ενδιαφερόμενους σχετικά με τους όρους υπό τους οποίους οι πληροφορίες δεν θα παραμείνουν εμπιστευτικές (π.χ. παράνομη δραστηριότητα, εφόσον απαιτείται από το νόμο, έγκυρη δικαστική απόφαση ή κλήτευση, επικείμενη ή πιθανή επικίνδυνη στάση προς τον εαυτό του ή προς άλλους κλπ.). Όπου αιτιολογημένα πιστεύω ότι ισχύει μία από τις παραπάνω συνθήκες, είναι πιθανόν να πρέπει να ενημερώσω τις αρμόδιες αρχές.
6. Ως Εσωτερικός/ή Coach, δεσμεύομαι να διαχειρίζομαι τις συγκρούσεις συμφερόντων ή τις πιθανές συγκρούσεις συμφερόντων με τους συνεργαζόμενους Πελάτες και τους Χορηγούς μέσω των συμφωνιών Coaching και του συνεχιζόμενου διαλόγου. Αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει την αναφορά σε οργανωτικές αρμοδιότητες, ευθύνες, σχέσεις, αρχεία, εμπιστευτικότητα και άλλες απαιτήσεις υποβολής δεδομένων.
7. Να διατηρώ, αποθηκεύω και να διαθέτω κάθε αρχείο, συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρονικών αρχείων και των επικοινωνιών, που δημιουργείται κατά τη διάρκεια των επαγγελματικών μου αλληλεπιδράσεων κατά τρόπο που προωθεί την εμπιστευτικότητα, την ασφάλεια και την ιδιωτικότητα και συμμορφώνεται με τους ισχύοντες νόμους και συμφωνίες. Επιπροσθέτως, θα επιδιώκω να χρησιμοποιώ σωστά τις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται στις υπηρεσίες Coaching (υπηρεσίες Coaching με τεχνολογική συνδρομή) και να παραμένω ενημερωμένος/η για την εφαρμογή των διαφόρων ηθικών προτύπων.
8. Να παραμένω σε εγρήγορση για ενδείξεις πιθανής μεταβολής της αξίας που λαμβάνεται από την Coaching σχέση. Σε τέτοια περίπτωση θα προχωρήσω σε αλλαγές στην Coaching σχέση ή θα ενθαρρύνω τον/τους Πελάτη (-ες)/ Χορηγό (-ούς) να αναζητήσουν άλλον/η coach, να αναζητήσουν έναν άλλο επαγγελματία ή να χρησιμοποιήσουν διαφορετικό πόρο.
9. Να σέβομαι το δικαίωμα όλων των μερών να τερματίσουν την Coaching σχέση οποιαδήποτε στιγμή, για οποιονδήποτε λόγο, σύμφωνα με τις διατάξεις της συμφωνίας.
10. Να έχω επίγνωση σχετικά με τις συνέπειες της ταυτόχρονης ύπαρξης πολλαπλών συμβάσεων και σχέσεων με τον ίδιο Πελάτη και Χορηγό, προκειμένου να αποφευχθούν καταστάσεις σύγκρουσης συμφερόντων.
11. Να έχω επίγνωση και να διαχειρίζομαι ενεργά οποιαδήποτε διαφορά εξουσίας ή κατάστασης μεταξύ του Πελάτη και εμού που μπορεί να προκληθεί από πολιτιστικά, σχεσιακά, ψυχολογικά ή περιβαλλοντικά ζητήματα.
12. Να γνωστοποιώ στους Πελάτες μου την πιθανή λήψη αποζημίωσης και άλλα οφέλη που ενδέχεται να λάβω για την παραπομπή των πελατών μου σε τρίτους.
13. Να διασφαλίζω σταθερή ποιότητα υπηρεσιών Coaching ανεξάρτητα από το ποσό ή τη μορφή της συμφωνηθείσας αποζημίωσης σε οποιαδήποτε σχέση.

Τμήμα II - Ευθύνη στην Πρακτική και στην Απόδοση

Ως Επαγγελματίας του ICF, δεσμεύομαι:

1. Να τηρώ τον Κώδικα Δεοντολογίας του ICF σε όλες τις αλληλεπιδράσεις μου. Εάν υποπέσει στην αντίληψή μου πιθανή παράβαση του Κώδικα από εμένα ή αντιληφθώ ανήθικη συμπεριφορά από άλλον/η επαγγελματία του ICF, δεσμεύομαι να θέσω με σεβασμό το ζήτημα ενώπιων των εμπλεκομένων μερών. Εάν το ζήτημα δεν επιλυθεί, να το παραπέμψω για επίλυση σε μια επίσημη αρχή (π.χ. ICF Global).
2. Να απαιτώ την τήρηση του Κώδικα Δεοντολογίας του ICF από όλο το Προσωπικό Υποστήριξης.
3. Να παραμείνω προσηλωμένος/η στην αριστεία μέσω της συνεχούς προσωπικής, επαγγελματικής και ηθικής ανάπτυξης.
4. Να αναγνωρίζω τους προσωπικούς μου περιορισμούς ή τις περιστάσεις που μπορεί να επηρεάσουν, να έρθουν σε σύγκρουση ή να παρεμποδίσουν την απόδοση μου ως coach ή τις επαγγελματικές μου σχέσεις C Δεσμεύομαι ότι θα αναζητήσω υποστήριξη για να καθορίσω τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν και, αν χρειαστεί, θα επιδιώξω αμέσως την κατάλληλη επαγγελματική καθοδήγηση. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την αναστολή ή τον τερματισμό της σχέσης Coaching.
5. Να επιλύω οποιαδήποτε σύγκρουση συμφερόντων ή ενδεχόμενη σύγκρουση συμφερόντων, μέσω της επεξεργασίας του ζητήματος με τα ενδιαφερόμενα μέρη, την αναζήτηση επαγγελματικής βοήθειας ή την προσωρινή αναστολή ή τον τερματισμό της επαγγελματικής σχέσης.
6. Να τηρώ το απόρρητο των μελών του ICF και να χρησιμοποιώ τα στοιχεία επικοινωνίας των μελών του ICF (διευθύνσεις ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, τηλεφωνικούς αριθμούς κλπ.) μόνο με τον τρόπο και στο βαθμό που εξουσιοδοτεί ο ICF ή το μέλος του ICF.

Τμήμα ΙΙΙ – Επαγγελματική Υπευθυνότητα

Ως Επαγγελματίας του ICF, δεσμεύομαι:

1. Να παρουσιάζω με ακρίβεια τα προσόντα μου ως coach, το επίπεδο Coaching δεξιοτήτων, την εμπειρία, την κατάρτιση, τις πιστοποιήσεις και τις Διαπιστεύσεις του ICF.
2. Να κάνω προφορικές και γραπτές δηλώσεις που είναι αληθείς και ακριβείς σχετικά με αυτό που προσφέρω ως Επαγγελματίας του ICF, τι προσφέρεται από τον ICF, το επάγγελμα του coach και την πιθανή αξία του C
3. Να επικοινωνώ και να ενημερώνω όσους οφείλουν να έχουν επίγνωση των δεοντολογικών ευθυνών που καθορίζονται από τον παρόντα Κώδικα.
4. Να έχω επίγνωση και να καθορίζω με υπευθυνότητα σαφή, κατάλληλα και πολιτισμικά ευαίσθητα όρια που διέπουν τις αλληλεπιδράσεις, φυσικές ή άλλες.
5. Να αποφύγω τη δημιουργία σεξουαλικής ή ρομαντικής σχέσης με τους πελάτες ή τους χορηγούς. Να έχω πάντα επίγνωση του επιπέδου οικειότητας που είναι κατάλληλο για τη σχέση. Να προβώ σε κάθε απαραίτητη ενέργεια για τη διευθέτηση του θέματος ή την ακύρωση της συμφωνίας.

Τμήμα IV – Κοινωνική ευθύνη

Ως Επαγγελματίας του ICF, δεσμεύομαι:

1. Να αποτρέπω δυσμενείς διακρίσεις εξασφαλίζοντας τη δικαιοσύνη και την ισότητα σε όλες τις δραστηριότητες και τις διαδικασίες, τηρώντας παράλληλα τους τοπικούς κανόνες και τις πολιτιστικές πρακτικές. Αυτό περιλαμβάνει, χωρίς να περιορίζεται σε αυτές, τις διακρίσεις λόγω ηλικίας, φυλής, έκφρασης φύλου, εθνικότητας, σεξουαλικού προσανατολισμού, θρησκείας, εθνικής καταγωγής, αναπηρίας ή στρατιωτικής ιδιότητας.
2. Να αναγνωρίζω και να τιμώ τη συνεισφορά και την πνευματική ιδιοκτησία άλλων, και να διεκδικώ την κυριότητα μόνο του δικού μου υλικού. Κατανοώ ότι η παραβίαση του εν λόγω προτύπου μπορεί να με αφήσει έκθετο/η σε άσκηση ένδικων μέσων από τρίτους.
3. Να διεξάγω και να αναφέρω έρευνες με επάρκεια, ειλικρίνεια και εντός των επιστημονικών προτύπων και των υφιστάμενων κατευθυντήριων γραμμών.
4. Να έχω επίγνωση του αντίκτυπου του δικού μου και των πελατών μου στην κοινωνία. Να ακολουθώ τη φιλοσοφία του «πράττω το καλό», έναντι του «αποφεύγω το κακό».

Ως Επαγγελματίας του ICF, σύμφωνα με τα Πρότυπα του Κώδικα Ηθικής και Δεοντολογίας του ICF, αναγνωρίζω και συμφωνώ να τιμώ τις δεοντολογικές και νομικές μου υποχρεώσεις προς τους Πελάτες και Χορηγούς, τους συναδέλφους και το ευρύτερο κοινό.

Εάν παραβώ οποιοδήποτε μέρος του Κώδικα Δεοντολογίας του ICF, συμφωνώ ότι είναι στην απόλυτη διακριτική ευχέρεια του ICF να με θεωρήσει υπόλογο/η γι’ αυτό. Συμφωνώ επίσης, ότι είμαι υπόλογος/η στον ICF για κάθε παράβαση και η οποία μπορεί να οδηγήσει σε κυρώσεις, όπως υποχρεωτική πρόσθετη coaching κατάρτιση, απώλεια της ιδιότητας Μέλους του ICF και/ή των ICF διαπιστεύσεών μου.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη Διαδικασία Δεοντολογικής Επανεξέτασης, συμπεριλαμβανομένων των συνδέσμων για την υποβολή καταγγελίας, παρακαλούμε επιλέξτε τον παρακάτω σύνδεσμο.

Εγκρίθηκε από το Παγκόσμιο Διοικητικό Συμβούλιο του ICF τον Σεπτέμβριο του 2019

Χρήσιμες διευθύνσεις στο διαδίκτυο

Κώδικας Δεοντολογίας του ICF: https://coachfederation.org/code-of-ethics

Διεθνής Ομοσπονδία Coaching: www.coachfederation.com